Het idee blijkt populair te zijn in veel Europese landen. Frankrijk, België, Spanje, Duitsland... iedereen debatteert over de kwestie en het aantal experimenten neemt toe.

Een dag per week minder werken, dat is het idee. Dit nieuw werkritme zou de resultaten van het bedrijf als het welzijn van de werknemers garanderen. Om deze tendens beter te begrijpen, nemen wij je mee in een kort reisje door Europa en daarbuiten en brengen we in kaart wat de overwegingen en ontwikkelingen van zo’n vierdaagse werkweek inhoudt.

Een veel besproken onderwerp

In de nasleep van de Covid-crisis, hebben thema’s zoals tijdsbeheer in bedrijven, nieuwe organisatievormen en werkritmes duidelijk aan belang gewonnen. De 4-daagse werkweek is misschien wel de meest besproken.  

Het principe: hetzelfde salaris, dezelfde voordelen en dezelfde werklast, maar dan over vier dagen in plaats van vijf. Een praktijk die aanleiding geeft tot een heuse discussie: vakbonden in heel Europa vragen regeringen om de integratie van deze vierdaagse werkweek te overwegen. De reden? Het geeft voldoening en biedt evenwicht tussen werk en privéleven en wakkert prestaties van werknemers aan.

Het Franse voorbeeld van LDLC

Ja, maar wat zijn in concreto de resultaten van een dergelijk werkritme? Laten we het voorbeeld van de Franse groep LDLC, gespecialiseerd is in de verkoop van computeruitrusting, nemen. Het bedrijf wordt nauwlettend in de gaten gehouden sinds het in 2021 de vierdaagse werkweek invoerde.

De keuze kwam voort uit de wens van directeur Laurent de la Clergerie om zijn 1.000 werknemers de mogelijkheid te bieden vier dagen te werken in plaats van vijf (teruggebracht tot 32 uur per week in plaats van de wettelijke 35 uur in Frankrijk), met behoud van hetzelfde salaris. 

"Een succes" met positieve groei

Achteraf gezien is de toepassing ervan volgens de directeur een "succes". In de eerste plaats op menselijk vlak: "Wij hebben weer tijd om te leven, om ons leven in evenwicht te brengen en er tegelijk van te genieten.”

En wat betreft de prestaties van het bedrijf: "Een groei van 6%, een winststijging van 20% en een negatief saldo tussen aanwerving en vertrek", aldus Laurent de la Clergerie. Het is een mooi voorbeeld van de doelstreffendheid van deze maatregel. Als gevolg trekt het de belangstelling van andere entiteiten die ook overwegen om op deze manier te werken. 

Natuurlijk, het moet gezegd worden dat de pandemie de kaarten in hoe we naar ons werk kijken, sterk heeft geschud. We kijken vandaag anders naar onze werkorganisatie: we hebben meer behoefte aan een beter evenwicht tussen privé- en beroepsleven, en we zoeken ook naar meer zingeving. Dat is natuurlijk een gunstig recept voor de versnelling van de vierdaagse werkweek.

België en Frankrijk op kop

In Frankrijk is de vierdaagse werkweek verankerd in de wet-Robien van 1996, maar wordt nog maar mondjesmaat toegepast, maar sinds twee jaar wordt overal geëxperimenteerd en de stap voorwaarts lijkt gezet. Ook in andere Europese landen zie je deze trend terugkomen.

In België, bijvoorbeeld. De invoering van de vierdaagse werkweek kreeg afgelopen mei gestalte met een overeenkomst van de federale coalitie van het land die werknemers het recht gaf hun werkdag terug te brengen van vijf naar vier dagen, zonder salarisverlies, maar met hetzelfde aantal te werken uren. Het idee is om "mensen en bedrijven meer vrijheid te geven om hun arbeidstijd in te delen", aldus de Belgische premier Alexandre de Croo. En hierdoor ook de arbeidsmarkt flexibeler te maken. 

Hoe zit het met de rest van Europa?

In het Verenigde koninkrijk werd door onderzoekers een studie van zes maanden opgestart. Bedrijven konden vrijwillig hun werknemers toestaan om (tot) tien uur per dag te werken tijdens een kortere week. Het doel is natuurlijk om de gevolgen van de vermindering van het aantal gewerkte dagen voor de productiviteit, het milieu en het welzijn van de werknemers in kaart te brengen.

In dezelfde geest zal een ander driejarig experiment plaatsvinden in Spanje met 6.000 werknemers van verschillende kleine en middelgrote ondernemingen.

En in de wereld?

Maar ook in de rest van de wereld, is er wel degelijk belangstelling voor dit werkritme. Landen als Japan en IJsland hebben het al met succes ingevoerd. En bedrijven in Nieuw-Zeeland en Canada werken individuele initiatieven uit. Dus, heeft de vierdaagse werkweek een plaats in de toekomst van werk? 

Op dit moment is het misschien nog moeilijk te zeggen. Wat we wel kunnen zeggen is dat het in ieder geval zou het een vernieuwende en aanvullende manier kunnen zijn om bedrijfsprestaties en werknemersevenwicht met elkaar te verzoenen. 

Wil je verder met ons discussiëren over werkritmes?
Wij hebben hulpmiddelen en oplossingen die je kunnen interesseren!
Florent Bovicelli
Written by: Florent Bovicelli
Content marketeer